Baansnelheid berekenen levert maximaal 1 punt op (namelijk het derde), zo blijkt inmiddels uit het NVON-verslag ("bol 4 ook weg", staat er).

Situaties waar het minteken wordt weggemoffeld, vind ik ook heel lastig. Bolletje 1 vervalt, lijkt me evident. Bolletje 2 wordt vaak wel gehaald. Completeren is discutabel (waarbij het probleem wordt vereenvoudigd doordat heel veel van die leerlingen ook nog wel ergens een rekenfoutje maken :P)

Dus samenvattend: 

minteken wegmoffelen is geen bol1,  wel 3 ptn mogelijk. 

Starten met krachten en op verkeerde formule voor ontsnappingssnelheid uitkomen, is alleen bol 3 mogelijk.

NVON Verslag Landelijke examenbespreking: 

– Formule voor ontsnappingssnelheid uit het hoofd gekend: bollen 1 en 2 goed.

1:Beginnen met 1/2 m v² = GmM/r   is volgens NVON verslag goed. en ook formule ontsnappingsnelheid uit het hoofd is goed voor bol 1 en 2.

Dan is het voor leerlingen die de min wegmoffelen niet uit te leggen dat daar 2 keer een punt af moet  (bol 1 en bol 4 kwijt). Die leerlingen hebben de stof beter onthouden en/of begrepen. 

Wat mij betreft kost min wegmoffelen 1 punt

2: En dan een leerling die eerst Ek = Eg opschrijft. Bij Eg formule min noteert, en dan 1/2 m v² = GmM/r : Wel of niet afstraffen dat het met die min niet goed gaat?

Of is dit net zo goed als leerling die gelijk begint met 1/2 m v² = GmM/r ?

Lastig

Uit de syllabus:

"Constanten moeten opgezocht worden met aantal significante cijfers minimaal gelijk aan de significantie van het door de kandidaat gegeven antwoord. Een eventuele fout in de significantie van de opgezochte waarde wordt aangerekend als significantiefout."

Bij deze vraag is significantie van belang en moeten G, M en R dus met voldoende significantie worden opgezocht. Bij vraag 14 bijvoorbeeld is dat anders. Iemand vroeg of het fout was om op te zoeken c = 3·10⁸ m/s. Dat is dus niet fout, want bij vraag 14 wordt significantie niet aangerekend. Pas als bij te grof afronden het antwoord afwijkt, kom je in de problemen.

Hier een leerling die schrijft: 

Ek > Ez

1/2mv2 = mgh

De g van de zon opzoekt en oplost. Komt op het goede antwoord uit. In de g zit namelijk de M en R verwerkt (g=GM/R2)

4 punten waard?

Persoonlijk vind ik dat niet juist, want die mgh geldt alleen aan het oppervlak. Dat het wiskundig klopt is niet helemaal toevallig, maar ik vind dit niet de volle punten waard.

Ik zou 1/2mv2 = mgh juist toegepast op oppervlak van de zon wel goed keuren. Plasma-deeltje heeft een bepaalde zwaarte/gravitatie-energie tov de zon, kan met de universele formule (-GmM/r) maar er wordt hier specifiek over de zon gevraagd dus waarom dan ook niet specifiek de formule voor de zon gebruikt dus mgh.

Goed uitgewerkt vier punten waard.

Leerling die de gravitatieversnelling aan het oppervlak van de zon (273,6 m/s²) gelijk stelt aan a_mpz = v²/r en voor r netjes de straal van de zon opzoekt, doet feitelijk hetzelfde als een leerling die F_g = F_mpz gebruikt. Formeel kan ik nu geen punten geven, omdat M_zon nergens genoemd wordt, maar die zit natuurlijk wel verwerkt in de waarde van de gravitatieversnelling aan het oppervlak. 

Deze methode lijkt me net zo goed/fout als de methode met F_g = F_mpz, dus bij goed opgezochte waardes voor a en r geef ik nu 1 punt (namelijk bol 3). 

@Kortstra: je kunt die mgh niet zonder meer gelijkstellen aan –GMm/R, alleen al doordat de ene uitdrukking naar 0 gaat op oneindige afstand en die andere divergeert. En energie "op een punt" is niet iets betekenisvols, je moet altijd vergelijken met een ander punt of een ander moment. In dit geval moet je vergelijken met de energieën op oneindig, en daardoor kun je niet meer met die mgh aankomen. Dat voor h=R geldt dat mgh = GMm/R lijkt handig, doordat het de juiste getalletjes geeft in deze opgave, maar je hebt er feitelijk niks aan.