Alginaten zjin gemaakt zijn van natuurlijke grondstoffen. De eindproducten zijn biologisch afbreekbaar. Ze zijn gemakkelijk verkrijgbaar en goedkoop. Bij deze demo illustreren ze het verband tussen bepaalde eigenschappen en de moleculaire structuur van verbindingen.
Misschien heb je het wel eens gegeten: nepkaviaar. Of de bolletjes gedronken in bubble tea. Ze geven een knapperig gevoel in de mond. Deze demonstratie toont het effect van fysische crosslinks op de stevigheid van alginaatbolletjes en geeft ook de mogelijkheid om hieraan onderzoek te doen.
De beschrijving van deze demo staat in het boek Showdechemie – effectief demonstreren.
Aanvullingen
Aanzet voor ontwerp- of modelleeropdracht met alginaatbolletjes
De bijlage Aanzet voor ontwerp- of modelleeropdracht is ontwikkeld door Mandy Stoop voor studenten van Fontys Lerarenopleiding Tilburg. Zij moesten in het kader van hun opleiding een leerlingopdracht ontwikkelen en uittesten voor subdomein A6 of A7 van de syllabus scheikunde havo. De informatie lijkt ons ook bruikbaar voor docenten en toa’s die voor hun school een chemische ontwerp- en/of modelleeropdracht willen ontwikkelen.
Demo’s + aansluitende proeven voor thuis
Leuk artikel met suggesties voor verschillende demo’s + aansluitende proeven thuis met alginaatbolletjes waarin bepaalde vloeistoffen ‘opgesloten’ zijn: zuur-base indicator, lichtgevende vloeistof, thermochrome inkt.
https://www.scienceinschool.org/nl/content/moleculaire-gastronomie-het-scheikundelokaal .
Onderzoeksartikel waarbij crosslinks met Ca-ionen eerst worden gemaakt en daarna weggehaald (2010)
Met de inktjetprinter worden heel kleine bolletjes gemaakt door natriumalginaatoplossing te spuiten in een bad van calciumchloride-oplossing. Na wassen worden die bolletjes gesuspendeerd in een nieuwe alginaatoplossing. Daarin worden op een andere manier (door een chemische reactie) weer crosslinks gemaakt. De oude crosslinks met de Ca-ionen in de heel kleine bolletjes worden weggehaald door een stof die nog beter met de Ca-ionen reageert (EDTA). Daardoor ontstaat een matrix met gaatjes (poriën) met gecontroleerde geometrie, dank zij de uniforme grootte van de druppels uit de inktjetprinter.
Bron voor klassendiscussie over e-nummers op verpakking
Wanneer natriumalginaat in voeding voorkomt, moet dit op het etiket worden vermeld als ‘sodium alginate’ met het bijbehorende-nummer. Veel klanten kopen het product dan niet, vanwege de chemische associatie die het bij de consument oplevert. Er is rijkssubsidie aangevraagd voor een project of bij een bepaald product ook minder ver gezuiverd zeewier kon worden gebruikt. Dan is vermelding vsn het e-nummer niet nodig. Zou jij als ambtenaar die subsidie toekennen?
https://www.rvo.nl/subsidies-regelingen/projecten/haalbaarheid-alternatief-voor-natrium-alginaat
