Je maakt van een kartonnen koker een misthoorn, berekent en meet de frequentie.
Het gebruik van bunsenbrander en kartonnen koker brengt enig risico mee. Je moet ook even testen waar je de koker moet houden. Vandaar een demonstratie. Deze is ook geschikt voor een open dag.
De beschrijving van deze demo staat in het boek Showdefysica.
Testverslag Clemens Mug
Dit bleek een proef te zijn die ik kende onder de naam 'singing tubes'. Inmiddels, na wat zoekwerk, weet ik dat de meer reguliere omschrijving iets is als 'Rijke tube resonator'. Hij lag al bij de toa in de kast, gemaakt met een oude metalen stofzuigerbuis. Maar dit is mijn reactie op de voorgestelde tekst, waarin een kartonnen koker wordt gebruikt.
Had verwacht dat dit erg brandbaar zou zijn, maar valt wel mee. Mijn koker, 84 cm lang en diameter intern 7,5 cm, was zeer dik karton en ik heb geen last gehad van brandproblemen tijdens het testen. Het vasthouden van kartonnen buis is veel praktischer dan van een metalen buis; metaal wordt snel te heet.
Voor het gaasje knipten we een oud gaasje stuk dat bij scheikunde was gebruikt op een driepoot boven een brander. Je moet een iets te groot rondje knippen, dit aan de randen inknippen, omvouwen en dan zo klem in de buis duwen. Ik kreeg goed effect als ik dit 12 cm er in schoof. In de proefbeschijving kan staan: bepaal zelf experimenteel de beste plaats; circa 10 a 20 % van de onderzijde van de buislengte is een goede indicatie.
Er staat ergens dat je het gaasje wel verder mag doorschuiven, maar in de praktijk werkt dit niet, omdat je dan met de bunsenbrander het gaasje niet roodgloeiend krijg.
Ik heb een grove berekening gemaakt. Het kan niet precies, want de temperatuur en daarbij behorende geluidssnelheid is wat onzeker, even als de effectieve lengte van de buis. Maar grofweg geeft een buis van mijn lengte een toon in orde van 200 Hz. Ik heb dit niet gedegen doorgemeten met Pasco/Coach of andere software, maar gewoon een snelle meting gedaan met de smartPhone. Ik gebruikte op een iPhone FreqCounter een gratis app met FFT-analysefunctie. En die meting bevestigde de berekening, ook circa 200 Hz; zie het screenshot. (NB. Dit is opgenomen in het boek).
Aanbevolen link:
http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hbase/waves/rijke.html#c1
Op deze site staat ook een link naar een filmpje.
