Het voorwoord van NVON-voorzitter Jan Jaap Wietsma: Heb je tijd?
De redactie heeft voor dit jaarlijkse themanummer gekozen voor ‘tijd’. Iedereen kent het, niemand begrijpt het écht, niemand kan zich eraan onttrekken. Kennis over natuur en techniek brengt ons veel. De illusie bestaat dat we de natuur helemaal naar onze hand kunnen zetten. Het is een kwestie van tijd om oplossingen te bedenken voor de uitdagingen waar we voor staan, zo lijkt het. De natuur onze wil opleggen, alles doen om ouderdom te bestrijden en maar doorgaan met peperdure medische behandelingen? Met alle kennis die we hebben is het ook goed om te beseffen dat we als mensen onderdeel zijn van die natuur. We kunnen ons niet onttrekken aan die natuur en ook niet boven de tijd staan.
Duurzamer met de natuur omgaan vraagt grote inzet van ons allen. Bij het NVON Bèta & Technologie Festival, afgelopen oktober, werd Plan Bèta gepresenteerd. Een boek met een belangrijk doel: het bèta-onderwijs helpen duurzaamheid in de lessen vorm te geven. De tijd dringt. Onze aarde en het klimaat kunnen niet wachten. Als wij de tijd nemen, zijn we straks wellicht te laat. Maar neem wel de tijd het boek te lezen en ermee aan de slag te gaan. Het auteursteam ondersteunt dat graag met scholingen en bijeenkomsten in het nieuwe jaar. We kunnen tijd hebben, maar onvoldoende focus om productief te zijn. De tijd glipt ons door de vingers. Dingen lukken de ene dag beter dan de andere. Om een klus goed te doen, is tijd ervoor nemen niet genoeg. Je moet vooral de energie en focus die je kunt opbrengen leren doseren.
Rust vraagt ook tijd. Pauzeren, slapen, dagdromen: voor ons brein is dat essentieel om informatie te verwerken en de volgende stap te kunnen zetten. Veel druk wordt ook gevoeld als de rustmomenten tussen het werk uitgeknepen worden. Een schooldag zonder echte pauze en een voortdurende interactie met mensen vermoeit. Een poosje buiten die intensieve sociale omgeving is nodig om er weer tegen te kunnen.
Niet iedereen in de vereniging kan in de vakantietijd die rust nemen. In deze weken wordt door de NVON-commissie Onderwijsontwikkeling gewerkt aan haar advies over de eerste producten van de vakvernieuwingscommissie natuurwetenschappelijke vakken. In de afgelopen periode is de klankbordgroep van de NVON geraadpleegd om mee te denken en te helpen een goede richting voor deze adviezen te geven. De tijd tussen de ontvangst van het tussenproduct en het uitbrengen van advies is heel kort. Dat betekent een flinke inspanning voor de commissie, namens de hele vereniging.
Beperkte tijd moet geen reden zijn om een ondermaats advies te geven. Daarvoor is het belang te groot. Over ruim een jaar zal een serie vernieuwde examenprogramma’s voor de bètavakken gemaakt zijn. Als we nu niet bij de tijd zijn, lopen we over een aantal jaren achter de feiten aan. Wil je straks een examenprogramma dat bij de tijd is en aansluit bij wat jij belangrijk vind voor je vak? Neem dan nu de tijd om je aan te melden bij de klankbordgroep Onderwijsontwikkeling van de NVON. Dan wordt ook jouw stem meegenomen in onze adviezen die we volgend jaar hopen uit te brengen.
Laten we de tijd die we krijgen ook in het nieuwe jaar goed kunnen inzetten voor elkaar en onze leefomgeving. Een plezierige tijd bij het lezen van dit themanummer, mooie feestdagen en alle goeds voor het nieuwe jaar gewenst.
Jan Jaap Wietsma
Voorzitter NVON
Reacties naar: j.j.wietsma@nvon.nl