@Bert

Volgens mij heeft Wouter geen gelijk. In de syllabus staan twee dingen:

• 2 Wanneer de C–H bindingen zijn weergegeven met bindingsstreepjes, mogen de symbolen voor de H-atomen worden weggelaten.

• Er wordt een voorbeeld van een juiste weergave van een aldehyde gegegeven met een C=O en een C–H. Er staat nergens dat de C-H niet vervangen mag worden door C–.

Ah, ik zie nu dat in de syllabus wel gespecificeerd wordt dat de H aan een OH en een NH₂ niet vervangen mag worden door een streepje, maar bij een aldehyde staan alleen richtlijnen voor het tekenen van de C=O. 
Dan mogen we het idd toch goed rekenen

Vanmiddag bij de kringbespreking werd gezegd dat dit niet goed gerekend mocht worden. Zou fijn zijn als hier eenduidigheid over bestond.

Nou, ik heb deze dus ook in de kring besproken en daar kwamen de voorzitter en zijn tweede corrector van vorig jaar (dat moet een "prettig gesprek" zijn geweest, blij dat ik daar niet bij was) op een ander antwoord dan ik. Namelijk dat het wel mag, schijnbaar omdat het niet specifiek in de syllabus staat.

De vraag is natuurlijk of het begrip functionele groep nou wel of niet over het waterstofatoom gaat...in mijn ogen wel, maar de syllabus lijkt te zeggen van niet. En ik kom er maar niet expliciet achter. Dacht wel dat ik eens een stuk van het CvTE heb gelezen waarin het wel benoemd werd, maar kan die op dit moment niet vinden. Dus heb ik de vraag ook maar aan het examenloket gestuurd....

In de kringbespreking werd nadrukkelijk gezegd dat in de aldehydegroep het H-atoom als -H vermeld moest worden. Maar al een leerling dat in beide aldehyden doet, hoef je dat maar één keer fout te tellen volgens 2. Algemene regels nummer 5: Een fout mag in de uitwerking van een vraag maar één keer worden aangerekend, tenzij daardoor de vraag aanzienlijk vereenvoudigd wordt en/of tenzij in het antwoordmodel anders is vermeld.

Dus als leerlingen - gebruiken i.p.v. -H tel ik dat vooralsnog alleen in de eerste deelscore fout en niet in de tweede. Ik reken dat ook niet fout in de vierde deelscore, want de leerling heeft met - wel een H-atoom aangegeven, maar blijkbaar niet op de in de syllabus voorgeschreven manier:

In binas 66D wordt -H ook expliciet genoemd.

Ook een leuke: een leerling gebruikt voor zowel propanal als propenal de correcte molecuulformules, maar heeft de rest wel goed. In dit geval heb ik de vierde deelscore wel toegekend. De nodige leerlingen maken er een halfreactie van met 2 H⁺ + 2 e^-: max 2 punten

Een verduidelijking van Henk van Breukelen:

Bij de beoordeling van de weergave van hydroxylgroepen en aminogroepen gelden de volgende richtlijnen:

1 De symbolen voor de H-atomen in de functionele groep moeten worden weergegeven.

2 De binding van de functionele groep aan het koolstofskelet moet worden weergegeven met een bindingsstreepje van het O-atoom/N-atoom naar het koolstofskelet.

Dit gaat dus alleen over de amino en hydroxylgroepen.

Eerder staat dit:

Bij de beoordeling van de weergave van bindingen tussen C-atomen en H-atomen gelden de volgende richtlijnen:

1 Uit de weergave moet duidelijk worden dat de covalentie van koolstof 4 is.

2 Wanneer de C–H bindingen zijn weergegeven met bindingsstreepjes, mogen de symbolen voor de H-atomen worden weggelaten.

Dus H mag weggelaten worden. Het is gewoon zoals wij het de leerlingen leren.

Ik kan echt nergens uit de syllabus halen dat de H aan de C van de aldehyde groep weergegeven moet worden met een H ipb met een streepje. Wel staat dat beschreven over een H aan een N en een H aan een O. Die H daarvoor bij de functionele groep rekenen vind ik wel wat ver gaan.

Syllabus lijkt mij eenduidig: H aan C mag ook met streepje. Dus ook bij aldehyde. Zou anders voor leerlingen erg verwarrend worden. Hoe moeten wij dan verwachten dat leerlingen dit weten. Zeker als er verder niets specifieks over aldehyde wordt vermeld aangaande H aan C.

Een van mijn leerlingen heeft het volgende antwoord bedacht:

CH₃-CH₂-CHO + 2 CH₂=CH-CHO + NH₃ → picoline (C₆H₇N)+ H₂O + CH₂OH-CH₂-CH₂OH  (maar dan met de koolstofverbindingen in juiste structuurformules)

Beantwoordt volledig de vraag: er wordt één andere stof gevormd, alle andere genoemde stoffen staan erin en de vergelijking is kloppend. Kan ik voor dit antwoord vanwege "chemisch juist" gewoon de volle 4 punten geven? (Al is het misschien niet wat er in de praktijk gebeurt, maar hoe moet een leerling dit weten?) Volgens het bolletjesmodel zou het namelijk maar 2 punten zijn: alleen de eerste twee.