Showdechemie2 E14 Een exploderend ei

6 april • Jaap van Schravendijk en Henny Kramers-Pals • Ypke Boersma

Deze proef is een variant op de bekende proef met aardgas in een conservenblik dat eerst verbrandt en dan explodeert.
Nu is het gas waterstofgas en het vat een eierschaal waaruit het struif is verwijderd.

Vorige Volgende

Het conservenblik waarin aardgas explodeert is algemeen bekend in het onderwijs. In deze proef wordt een ander reactievat en een ander gas gebruikt, maar de principes zijn hetzelfde: zolang de uitstroomsnelheid van het gas groter is dan de verbrandingssnelheid, verbrandt alleen het gas zonder dat de vlam naar binnen slaat. In dit geval is de uitstroomsnelheid van waterstof door zijn lagere dichtheid veel groter dan bij methaan; bovendien zijn de explosiegrenzen van waterstof veel breder. De beschrijving van deze demo staat in het boek ShowdeChemie2.

  
Films van explosies met kippenei en struisvogelei 
Bij de bronnen is een van de referenties bij deze proef: Sosabowski, M. H., Mikhalovsky, S. V., e. a. (2009). Putting shock and awe into The Bigger Bang! School Science Review, 91, 103 - 118. 'Dr. Hal' Sosabowski en zijn collega's beschrijven in dit artikel The Bigger Bang Show die zij in grote zalen opvoeren. De proef met het exploderende ei is een onderdeel van deze show. Bij een aantal proeven, onder andere bij deze, vergroten ze in overleg met het publiek de schaal. "Wat zal er gebeuren als we de proef uitvoeren met een struisvogelei in plaats van met een kippenei?" Zo is het publiek voorbereid op de enorme klap die je dan krijgt; de schrik is dan minder. Het artikel bevat een overzicht van de proeven in The Bigger Bang Show met daarbij per proef wat je ervan kunt leren. Aardig is dat er in het overzicht ook een kolom is waarin staat hoe van de proef een show wordt gemaakt: door passende muziek, gags e.d.
In het artikel wordt veel aandacht besteed aan RI&E. Er staat een algemeen model in en een voorbeeld van de uitwerking hiervan, voor de demo De blaffende hond. Het geluid van de de klap met het struisvogelei is volgens dr. Hal niet schadelijk voor het gehoor als je op meer dan 3 meter van de proef zit. De demo is nog te vinden op: https://www.youtube.com/watch?v=Nlj8sYct4e8


 

Bronvermelding
  1. Artikel: Becker, R. (1992). An “Egg-Splosive” demonstration. J. Chem. Ed. 69(3), 229-300.
  2. Standaardwerk over demoproeven: Shakhashiri, B.Z. (1985). Chemical Demonstrations. Vol. 2, p. 196-197. Madison: University of Wisconsin Press.
  3. Artikel: Sosabowski, M. H., Mikhalovsky, S. V., e. a. (2009). Putting shock and awe into The Bigger Bang! School Science Review, 91, 103 - 118.
Leswerk