Showdechemie2 K12 Een stralend ei

12 april • Jaap van Schravendijk en Henny Kramers-Pals • Marco Metselaar

Eierschalen bevatten protoporfyrinen die bij bestraling met UV-licht rood fluoresceren. Na oplossen van de eierschalen wordt de fluorescentie intensief.

Vorige Volgende

Protoporfyrinen worden veel in levende wezens aangetroffen. Denk er een magnesiumion in en je hebt een voorloper van chlorofyl. Denk er een ijzer(II)ion in en je krijgt een voorloper van heem, dat zelf een voorloper is van hemoglobine.
Protoporfyrinen zijn fotosensitizers. Dat zijn op zichzelf ongevaarlijke stoffen die zich selectief hechten aan metabolisch actief weefsel. Bij bestraling met uv-licht of zichtbaar licht ontstaat singletzuurstof dat het weefsel vernietigt. Men hoopt dat ze ingezet kunnen worden als antikanker-reagens.
De beschrijving van deze demo staat in het boek ShowdeChemie2 bij K12 Een stralend ei en in de bijlage, een artikel uit NVOX.

Links bij K12 Een stralend ei

Protoporfyrine
https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/4971#section=Top
Site met formule van protoporphyrin IX

Mogelijk gebruik van fotosensitizers bij de behandeling van kanker
http://www3.interscience.wiley.com/journal/119471676/abstractWetenschappelijk artikel; alleen de samenvatting is toegankelijk voor wie geen abonnement heeft.

Das rotleuchtende Hühnerei
http://www-organik.chemie.uni-wuerzburg.de/fileadmin/08020000/pdf/erlebnis/rotleuch-huehnerei.pdf
Duitse proefbeschrijving, ontleend aan de bron die wij ook gebruikten (Trickkiste Chemie).

Mogelijk gebruik van fotosensitizers bij de behandeling van kanker
http://www3.interscience.wiley.com/journal/119471676/abstract
Wetenschappelijk artikel; alleen de samenvatting is toegankelijk voor wie geen abonnement heeft.

Das rotleuchtende Hühnerei
http://www-organik.chemie.uni-wuerzburg.de/fileadmin/08020000/pdf/erlebnis/rotleuch-huehnerei.pdf
Duitse proefbeschrijving, ontleend aan de bron die wij ook gebruikten (Trickkiste Chemie).

Bronvermelding
  1. Boek: Brandl, H. (2006). Trickkiste Chemie. 2e druk, p. 125-127. Keulen: Aulis.
K12_artikel-in-NVOX_2009.pdf
Leswerk