De kerkuil (Tyto alba) is een broedvogel die in 1985 als ernstig bedreigd op de eerste in Nederland gepubliceerde Rode Lijst terecht kwam. Dankzij het beschermingswerk dat door vrijwilligers is verricht, neemt het aantal kerkuilen nu weer toe. Op de Rode Lijst is de kerkuil van sterk bedreigd, naar bedreigd, naar kwetsbaar opgeschoven en de soort staat sinds 2017 niet meer op de rode lijst. Leerlingen denken na over de factoren die aantallen in populaties beïnvloeden. Zij doen dit aan de hand van gegevens over de groei en de fluctuatie van het aantal kerkuilen in Nederland gedurende de laatste 50 jaar.
- Leerlingen formuleren, met behulp van grafieken over de groei en fluctuaties in aantallen kerkuilen (in Nederland sinds 1960/1970) hypotheses over factoren die schommelingen in aantallen kerkuilen kunnen veroorzaken.
- Leerlingen verzamelen vervolgens informatie over factoren die geboorte, sterfte, emigratie en immigratie van kerkuilen beïnvloeden door gebruik te maken van info op de site van de Vogelbescherming en van een filmpje op de NVON site (bij dit artikel). Het filmpje is een korte samenvatting van webcam-opnamen over de Kerkuil van ‘Beleef de Lente 2017’. De Vogelbescherming gaf toestemming dit filmpje op de NVON-website te plaatsen.
- Door precies na te gaan welke en hoeveel prooien uilen moeten eten in verschillende levensfasen wordt de afhankelijkheid van muizen als prooidier duidelijker. Leerlingen gaan voedselketens en -webben maken waarin kerkuilen de toppredator zijn en ze bedenken verklaringen voor de enorme afname van kerkuilen in de zestiger en zeventiger jaren. Ze kunnen daarna hun eerder opgestelde lijst van beïnvloedende factoren bijstellen.
Tenslotte onderzoeken leerlingen hoe belangrijk bepaalde factoren zijn om fluctuaties te verklaren. Het gaat om de volgende factoren:
Leerlingen- en docentmateriaal
In de bij dit artikel te downloaden bijlages zijn naast het filmpje ‘Beleef de lente’ verschillende leerling-opdrachten te vinden en het bijbehorende docentmateriaal. Hierin staan behalve de antwoorden ook suggesties voor aanvullend materiaal zoals het gebruik van de Rode Lijst of Biologische bestrijding als context en links naar extra filmpjes en teksten. De lijst met mogelijke extra activiteiten, die in het boek staat, is hier ook te vinden.
7.5-Leerlingmateriaal-kerkuilen.docx
Leswerk
