Vlekkenverwijderaars met de woordgroep ‘oxi’ bevatten percarbonaten. Deze demo laat zien dat percarbonaten bij verwarming zuurstof afstaan.
Er zijn vlekkenverwijderaars in de handel die de woordgroep ‘oxi’ in de merknaam dragen. Ze bevatten percarbonaten. Deze staan bij verwarming zuurstof af, zoals deze proef laat zien.
Percarbonaten zijn in opkomst als bestanddeel van wasmiddelen. Ze zorgen voor de blekende werking ervan. Ze vervangen dan perboraten, die minder milieuvriendelijk zijn en schadelijk voor planten. Ook als ingrediënt van vaatwasmiddelen zijn percarbonaten in opkomst.
De beschrijving van deze demo staat in het boek ShowdeChemie2.
Aanvullingen op VG06 Zuurstof uit reinigingsmiddel
Onderzoek door leerlingen
Al of niet voorafgaand aan deze proef kunnen leerlingen het volgende onderzoeken:
Ontstaat bij verwarming van oxireiniger in vaste vorm zuurstof? Kun je die aantonen?
Ontstaat ook bij oplossing van oxireiniger in warm water zuurstof? Welke aanwijzingen heb je daarvoor? Kun je de zuurstof aantonen? Voer de proef uit met water van 40 oC, 60 oC en 80 oC en vergelijk de resultaten.
Hebben de oxireinigers inderdaad de werking die ze volgens het etiket en/of de bijsluiter zouden moeten hebben? Kun je bijvoorbeeld rode-wijnvlekken mee wegbleken? Doen sommige merken het beter dan andere? Wat zijn de nadelen?
Waarom percarbonaat mogelijk milieuvriendelijker is dan perboraat
De Duitse Wikipedia zegt hierover het volgende:
Natriumpercarbonat als Bleichmittel und Oxidationsmittel ist ökologisch unbedenklicher als das früher vielfach verwendete Natriumperborat, da es kein Bor enthält. Im Gegensatz zu Natriumperborat ist Natriumpercarbonat für Pflanzen ungiftig. Natriumpercarbonat ist Bestandteil vieler Wasch- und Maschinengeschirrspülmittel. Es setzt beim Reinigungsvorgang über 60 oC Sauerstoff frei, der bleichbare Flecken (unter anderem von Tee, Rotwein, Gras oder Obst) beseitigt. Die Farbstoffe werden oxidiert und dadurch farblos, teilweise werden fleckenbildende Substanzen sogar in wasserlösliche überführt und mit der Waschlauge entfernt.
Natriumpercarbonat ist neben verschiedenen Tensiden und Enzymen der Hauptwirkstoff der meisten Oxi-Reiniger.
Bronnen
Janssens, M.-J. (red.) (2009). Bouwstenen voor actueel chemieonderwijs 2009: supermarktproducten. Cd-rom, map experimenten. Leuven: K.U. Leuven (België), Specifieke lerarenopleiding Natuurwetenschappen, Optie Chemie.
Rossow, M. & Flint, A. (2007). Chemie fürs Leben: am Beispiel vom Kerzen, Oxi-Reinigern und Campinggas. Rostock: Universität Rostock, Institut für Chemie.
Site van Institut Dr. Flad, Berufskolleg für Chemie, Pharmazie und Umwelt)
