Showdechemie2 K11 Reactie tussen twee vaste stoffen

12 april • Jaap van Schravendijk en Henny Kramers-Pals • Jaap van Schravendijk

Bij menging in een vijzel van vast KI en vast loodnitraat verschijnt een gele kleur.

De beschrijving van deze demo staat in het boek ShowdeChemie2.

Vorige Volgende

Reacties tussen vaste stoffen zijn zeldzaam. Als ze al voorkomen, zijn ze meestal langzaam en worden ze niet opgemerkt. Niet bepaald een idee voor een aantrekkelijke demonstratie. Hier is een uitzondering. Bij menging in een vijzel van vast KI en vast loodnitraat verschijnt een gele kleur.
De beschrijving van deze demo staat in het boek ShowdeChemie2.

 

Aanvullingen op K11 Reactie tussen twee vaste stoffen

Serie reacties met loodnitraat
Shakhashiri bespreekt in Vol. 1 van Chemical Demonstrations op p. 286-292 in Precipitates and complexes of lead(II) een serie neerslagen en complexen die hij na elkaar maakt van loodionen met verschillende anionen.
Hij laat eerst loodchloride neerslaan. Bij verwarming lost dit weer op. Bij toevoeging van KI-oplossing hieraan slaat loodjodide neer. Door toevoeging van heet water lost dit weer op. Bij afkoelen ontstaan veel mooiere kristallen dan eerst (onze proef N13, Een goudregen).
De gele suspensie gaat bij toevoeging van natriumbicarbonaat over in een witte suspensie.
Door toevoeging van kaliumchromaat wordt deze suspensie weer geel. (Mag niet in Nederland vanwege de mogelijke carcinogeniteit van chroomhoudende verbindingen).
Verdunde loog erbij en er ontstaat een oranjebruine suspensie van basisch chromaat (dubbelzout met ook hydroxide-ionen erin). Vast NaOH erbij en de oplossing wordt weer helder geel (kleur van de chromaationen).
De volgreacties worden steeds gedaan met een deel van de oplossing. Aan het eind van de serie is dus ook nog te zien dat loodchloride weer is neergeslagen na afkoeling en, in een andere buis, loodbromide.
Er volgen nog enige suggesties voor verder onderzoek met verschillende andere anionen.
Zie ook proef M16.1 voor een andere demonstratieproef die kan worden uitgevoerd met de suspensie (na toevoegen van water aan het reactiemengsel).

Bronvermelding
  1. Boek: Lister, T. (1995). Classic Chemistry Demonstrations: one hundred tried and tested experiments, # 45. London: Royal Society of Chemistry. ISBN 1 870 343 38 7.
  2. Methode: De Vos, W. (1984). Chemie in duizend vragen. Zevende versie, proeven 2.2 en 2.6. Utrecht: Vakgroep Chemiedidaktiek Universiteit Utrecht.
Leswerk