Deze demonstratie kun je presenteren als een uitdaging, waardoor je leerlingen erbij betrekt. Hij maakt duidelijk dat een systeem in een (stabiel) evenwicht is als het zwaartepunt zich onder het steunpunt bevindt.
Het beste is als je de opstelling pas opstelt als de leerlingen het kunnen zien. Je kunt dan het belang van het bovenste flesje benadrukken in de manier waarop je de opstelling opzet. Vervolgens kun je omslachtig een dweil, emmer en mop klaarleggen.
Als iedereen nieuwsgierig is, dan kun je de uitdaging aan de leerlingen geven: drink het bovenste flesje leeg zonder de opener of het onderste flesje aan te raken, ook niet via een hulpmiddel. Het enige dat je mag gebruiken zijn je handen en een extra opener om het bovenste flesje mee te openen (en je hersens natuurlijk). Je kunt dan benadrukken dat degene die rommel maakt, het zelf gaat opruimen. De spullen daarvoor liggen al klaar.
De beschrijving van deze demo staat in het boek Showdefysica2.
Ervaringen van tester Karin Zeeuwen
Ik heb dit gedaan bij 3 havo (speciaal onderwijs), nadat we het hoofdstuk over krachten hadden afgerond. Ik begon met een sterk verhaal, over dat ik het in de kroeg doe om indruk te maken. Dan beginnen er al een paar leerlingen te giechelen. Vervolgens heb ik wel een leerling gevraagd om het mee klaar te zetten. Ik hou het onderste flesje en de flesopener vast en zij zette het andere flesje erbovenop. Ik heb twee bierflesjes genomen, om het in de kroeg-stijl te houden. Verder ging ik op de grond zitten om het vallend flesje eventueel op te vangen en vroeg leerlingen om om me heen te komen staan. Omdat het speciaal onderwijs is, waren dat er niet zoveel. (ongeveer 10). Tijdens de discussie kreeg ik veel ideeën toe geworpen over hoe het bovenste flesje op te drinken. Dat varieerde van “dat mag ik niet, want ik mag geen alcohol” tot “dopje eraf halen en met een rietje drinken”. Toen ik de hint gaf: “Denk eens na in termen van steunvlak en zwaartepunt”, hadden ze wel het idee dat “het zwaartepunt wel onder het steunvlak zou liggen” en dat het dus wel zou moeten werken. Veel vertrouwen hadden ze niet. Toen ik een leerling uiteindelijk het flesje eraf liet halen, was de klas zo verbaasd en verwonderd, en begonnen ze spontaan te klappen. Ik heb nog nooit zo’n leuk begin van een les gehad!
