Showdefysica3 B24 – Afkoelen metalen bollen

18 november • Norbert van Veen • Foto: Norbert van Veen

Je bestudeert het verloop van de afkoeling van metalen bollen van verschillende grootte met behulp van een FLIR IR-camera.

Vorige Volgende

Om leerlingen het proces van afkoelen van vaste voorwerpen te laten ervaren kijken we naar het afkoelen van ijzeren bollen met verschillende diameter met behulp van een FLIR camera (C5). Duidelijk is te zien dat de kleinste bol sneller afkoelt dan de grotere bollen. Een experiment dat ook in de 18e eeuw is gedaan door George-Louis Leclerc om de leeftijd van de aarde te bepalen.

De beschrijving van deze demo staat in het boek Showdefysica3.

Aanvullingen

George-Louis Leclerc Bron: Wikipedia

George-Louis Leclerc (Monte de Buffon) 1707 - 1788

Georges-Louis Leclerc, Comte de Buffon, erfde op jonge leeftijd een titel en een kasteel. Door een combinatie van talent en levenslang hard werken kreeg hij van Lodewijk XV de leiding over zowel de Jardin du Roi als het Cabinet du Roi (die later de Botanische Tuinen en het Natuurhistorisch Museum van Parijs zouden worden). Buffon was erg geïnteresseerd in de mysteries van de levende wereld; maar zijn belangstelling reikte verder, en omvatte onze planeet als geheel. Laat in zijn leven, in 1778, schreef hij een dun boek met de titel Les Époques de la Nature (De tijdperken van de natuur). In dit boek gaf hij wat waarschijnlijk de eerste wetenschappelijke, op bewijzen gebaseerde geschiedenis van de aarde is, van begin tot eind.

Buffons beschrijving van de aarde in Les Époques was eindig: zij had een begin, en zal een einde hebben, bepaald door de afkoeling van de aarde van een gesmolten bal die van de zon werd gescheurd, tot een uiteindelijke dood door bevriezing ergens in de toekomst. Hij berekende experimenteel een tijdspanne tot op heden, uit de afkoeling van ijzeren bollen die hij uit een oven haalde, en publiceerde een leeftijd van de Aarde van 75 000 jaar. In Les Époques wees hij erop dat dit cijfer onredelijk kort was gezien het bewijsmateriaal in de gesteentelagen - en uit zijn aantekeningen blijkt dat hij privé dacht dat drie miljoen jaar misschien wel beter was.

Maar 75 000 jaar was nog steeds een getal dat niet strookte met de Bijbelse tijdschaal en dus construeerde hij zorgvuldig een bijlage bij zijn boek, waarin hij betoogde dat zijn eigen ideeën, die 'puur theoretisch' waren, onmogelijk de eeuwige waarheden van de Bijbel konden aantasten. Ondanks wat gemor onder de geestelijken werkte de truc grotendeels, en ging Buffon gewoon verder met de wetenschap. Hij overleed nog voor de Franse Revolutie waarin vele van zijn collega’s onder de guillotine het leven lieten.

(Beschrijving naar: https://www.geolsoc.org.uk/Geoscientist/Archive/April-2018/Buffon-the-geologist)

NV03_figuur-_4.jpg
Leswerk