Water gewoon bijzonder leeractiviteit 2.5: Een blauwe vlag voor ‘schoon’ zwemwater.

6 mei • Marieke Coebergh van den Braak

In Nederland wordt gezwommen in zwembaden én in natuurlijk zwemwater. Om zwemmers in natuurlijk zwemwater te beschermen tegen ziekteverwekkende micro-organismen en tegen een overmaat aan chemicaliën wordt het zwemwater tijdens het zwemseizoen gecontroleerd door de waterschappen en door Rijkswaterstaat. De Europese zwemwaterrichtlijn heeft tot doel de gezondheid van zwemmers te beschermen en regelt de taakverdeling tussen de provincies, waterbeheerders en de Europese unie.

De hoeveelheid bacteriën in het water, is een goede aanwijzing voor de waterkwaliteit. De Blue Flag, die deel uitmaakt van een project van de Foundation for Environmental Education, is een internationaal kwaliteitslabel voor stranden, zwemvijvers en jachthavens. Toekenning van dit label betekent dat voldaan wordt aan strenge normen op het gebied van duurzaamheid, veiligheid, dienstverlening, bewustmaking, educatie en toegankelijkheid van deze wateren.

Vorige Volgende

In de lessenserie wordt aan de hand van zes opdrachten geoefend met het inschatten en kritisch evalueren van relevante criteria voor zwemwater en bijbehorende officiële normen. Door de uitvoering van drie experimenten: een E-colitest, pH-meting en de bepaling van de nitrietconcentratie wordt de kwaliteit van het lokale water vastgesteld door de criteria en normen te gebruiken, die zijn opgesteld voor deze variabelen. De betrouwbaarheid van de pH- en nitrietmetingen met behulp van de testkit wordt inzichtelijk gemaakt door de beperkte nauwkeurigheid van een kleurtest aan kopersulfaat te laten ervaren. Relativering van de gevonden resultaten kunnen worden meegenomen in het advies dat als eindverslag van deze lessenserie wordt gepresenteerd.  

Het materiaal is afkomstig van Hannah Westbroek (VU Amsterdam) ‘Waterkwaliteit: zwemmen zonder risico?’.

Leerling- en docentmateriaal

Het materiaal dat nodig is om de opdrachten uit te kunnen voeren, is in twee bijlagen bij dit artikel te vinden (zie hieronder).

Suggesties voor een vervolg

Leeractiviteiten uit het boek ‘Water gewoon bijzonder’

  • Leeractiviteit 4.8. ‘Wateronderzoek - abiotische factoren’
  • Leeractiviteit 4.9. ‘Wateronderzoek - biotische factoren’

Overig:

  • Zoek uit, bijvoorbeeld door de bedrijfsleider van een zwembad te interviewen, aan welke kwaliteitseisen het water moet voldoen.
  • Testen van zwemwater op fosfaat.
  • Literatuuronderzoek om het antwoord te vinden op de vraag waarom een hoge/lage waarde van het nitriet-, fosfaat en pH kwalijk is.
  • Maak een brochure of een websitebericht waarin beschreven wordt wat de kenmerken en de ziekmakende symptomen van bacteriële ziekteverwekkers in zwemwater zijn.
  • Testresultaten van de hele klas samenvoegen in een Excel(‘big’) datasheet. Met behulp van statistische rekenfuncties in Excel kan een discussie over de relatie steekproefgrootte, betrouwbaarheid en validiteit gevoerd worden.

Extra informatie

Artikelen uit het boek ‘Water gewoon bijzonder’

  • Laura Seelen, ‘Burgerwetenschap: Sámen werken aan het verbeteren van de waterkwaliteit’
  • Nora Sutton en Lucía Hernández Leal, ’Organische microverontreinigingen in grond- en oppervlaktewater’.

2.5.1-HW-Een-blauwe-vlag-voor-schoon-zwemwater-docentenhandleiding.docx 2.5.2-HW-Een-blauwe-vlag-voor-schoon-zwemwater-werkbladen.docx
Leswerk