Beter weten over eten, Deel 1, Leeractiviteit 5 Pinda’s, energierijke en gezonde vetten.

15 juni • Marieke Coebergh van den Braak

Pinda’s worden veelal verwerkt in pindakaas en ze vormen samen met noten vaak een voedzame snack op feesten en partijen. De pinda is het zaad van een peulvrucht; het is geen noot! De pinda heeft echter een totaal andere samenstelling dan het zaad van andere peulvruchten; het percentage vet is veel hoger. Diverse studies hebben inmiddels uitgewezen dat het eten van pinda’s het cholesterolgehalte kan verlagen en daardoor de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten en op het ontstaan van galstenen kan verminderen. Pinda’s bevatten vooral gezonde vetten met onverzadigde vetzuren zoals omega-6 en -9 (dat betekent overigens niet dat (te) veel van deze vetten eten gezond is!).

De koolhydraten uit de pinda leveren na vertering, evenals de vetten, brandstof voor de dissimilatie. De eiwitten in pinda’s kunnen als bouwstof een goede bijdrage leveren aan een vegetarisch of veganistisch eetpatroon. Pinda’s worden vanwege hun voedingswaarde graag door mens en dier gegeten; ze zijn een duurzaam en gezond alternatief voor vlees.

In deze leeractiviteit worden ‘de kwaliteiten’ van pinda’s op verschillende manieren onderzocht.

Leerlingen van onderbouw en bovenbouw:

bepalen en vergelijken de energie-inhoud (per gram) van pinda en suiker,
tonen verschillende voedingstoffen aan: vetten, eiwitten, zetmeel, suiker en cholesterol,
maken zelf pindakaas.

Alleen in de bovenbouw, uitgebreider onderzoek aan pindakaas:

onverzadigde vetten in de pindakaas aantonen,
met behulp van het joodgetal de mate van onverzadigdheid van de vetten kwantitatief bepalen,
onderzoeken in welke (eigengemaakte) pindakaas de grootste hoeveelheid onverzadigde vetten voorkomt en het resultaat vergelijken met industrieel geproduceerde pindakaas van verschillende merken.

Na afloop van deze lesactiviteiten is klassikale bespreking van de resultaten wenselijk om zo met elkaar standpunten te bepalen t.a.v. een goed voedingspatroon. Vragen die daarbij aan de orde kunnen komen:

hoe (on)gezond is pindakaas uitgaande van de aanwezigheid van onverzadigde vetzuren?
welke rol kunnen pinda’s/noten spelen ten aanzien van duurzame voedselproductie?
is het op grond van bovenstaande antwoorden verstandig om pinda’s/noten (een groter) deel uit te laten maken van het eetpatroon in de toekomst?

Leerling- en docentmateriaal

Het benodigde materiaal is te vinden in de bijlagen bij dit artikel. Onderstaande links bieden aanvullende achtergrondinformatie.

https://maken.wikiwijs.nl/35388#!page-269053

www.bedrijfindeklas.nl/lesmateriaal

https://www.gezondheid.be/index.cfm?fuseaction=art&art_id=2076

http://www.puber-wijzer.nl/gezondheidstest.html

https://www.gezondheid.be/index.cfm?fuseaction=art&art_id=1305

https://www.gezondheid.be/index.cfm?fuseaction=art&art_id=3830

https://nl.m.wikihow.com/Pinda%27s-kweken.

https://seedcare.eu/lesmateriaal/.