In de mond vindt tijdens het kauwen al vertering van zetmeel plaats. Het enzym amylase maakt de lange ketens van zetmeel korter, waardoor de vertering verder in de maag en de darmen kan plaatsvinden.
De afbraak van zetmeel kan op eenvoudige manier worden aangetoond met jood, de actieve stof die in jodiumtinctuur zit. Zetmeel geeft met jood een paarsblauw gekleurd complex. Door afbraak neemt de intensiteit van de paarsblauwe kleur af.
De beschrijving van deze demo staat in het boek Showdechemie – effectief demonstreren.
Aanvullingen en links
Oudst bekende enzym
Amylase katalyseert specifiek de ontleding van polysachariden. Amylase, toen nog diastase genoemd, werd in 1833 ontdekt door de Franse chemicus Anselme Payen, die het uit een moutoplossing isoleerde. Diastase was het allereerste enzym dat werd ontdekt en was het startpunt van de moderne enzymchemie.
Maken van zetmeeloplossing
Bij het maken van de foto’s merkten we dat de keuze en voorbehandeling van zetmeel nauw luistert, anders krijg je geen blauwkleuring en zie je alleen de kleur van de jodiumoplossing.
Kies de soort zetmeel die oplosbaar is in water; er is ook soort die minder goed oplost in water. Die moet je dan ook nog in water koken om hem goed te kunnen oplossen. Marco (die de foto’s maakte) kookt het water en voegt dan een scheutje zetmeel toe. Daarna laat hij het nog minimaal 5 minuten doorkoken.
Links
Algemene informatie over amylase en speeksel:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Amylase
https://nl.wikipedia.org/wiki/Speeksel
Voorschrift voor onderzoek naar de invloed van de pH op de werking van speeksel in gebufferde oplossingen:
https://recnotes.com/effect-of-different-ph-on-the-activity-of-salivary-amylase-on-starch/
Wetenschappelijk artikel over onderzoek naar invloed van calcium op thermostabiliteit van bacteriële amylase:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6416487/
Bronnen
https://www.bioplek.org/2klas/2klaspracticumspijsvertering/2klasspijsvertering2.html
https://www.bioplek.org/techniekkaartenbovenbouw/techniek32amylase2.html