Om vaste stoffen met elkaar te laten reageren wordt vaak verwarmd. Maar is te verwachten dat er iets gebeurt bij menging van de stoffen zonder verwarming?
Bij de reactie van salmiak met bariet lijkt er in het begin geen reactie waarneembaar. Logisch toch? Echter na enige tijd roeren ….
De eerste invalshoek voor deze reactie is: reageren twee vaste stoffen met elkaar?
Salmiak is de triviale naam voor ammoniumchloride en bariet die van bariumhydroxide.
Ammoniumchloride is een zout, maar heeft zure eigenschappen. Bariet is een base. Vermoedelijk is deze reactie de enige reactie van een zuur met een base waarbij het reactieproduct water zichtbaar wordt gevormd. Dit is de tweede invalshoek van deze reactie.
Er is nog een derde invalshoek, waardoor deze reactie heel speciaal is: als de lucht niet te droog is kun je tijdens de reactie de waterdamp uit de lucht tegen het bekerglas zien bevriezen. Dat proces noemen we rijpen. De reactie is sterk endotherm. Waarom verloopt deze reactie? Als introductie op het begrip entropie is de reactie van salmiak met bariet goed te gebruiken.
De beschrijving van deze demo staat in het boek ShowdeChemie2.
Aanvullingen op W13 Salmiak met bariet
Als bijlage is bij W13 een voorstel van tester Marieke Hogeboom opgenomen voor de proefbeschrijving van proef W13. Dit was een bewerking van de concept-tekst van het auteursteam. Haar tekst is geïllustreerd met foto’s. Bij de chemische achtergrond is een thermodynamische beschouwing te vinden met gegevens (onder standaard-omstandigheden) over de enthalpie, de entropie en de vrije enthalpie van de reactie.
Leswerk
