Water gewoon bijzonder leeractiviteit 1.4: De oceaan in een bekerglas

6 mei • Clasien Lever-de Vries

Leerlingen bouwen een model van de waterkringloop. Daarna laten ze deze waterkringloop ‘werken’. Een kookplaat zorgt ervoor dat water in een bekerglas gaat koken. De waterdamp stijgt op en condenseert tegen een schuin opgestelde glasplaat. Het gecondenseerde water wordt via de glasplaat opgevangen in een trechter met zilverzand die op een erlenmeyer staat.

Typisch voor de meeste afbeeldingen van de waterkringloop is dat daarin geen effecten van menselijke activiteiten in het verkeer, de industrie, landbouw, veeteelt en als gevolg van het wonen zijn weergegeven.

Vorige Volgende

Met de opstelling voeren de leerlingen enkele experimenten uit.

  • Zij stuiven norit (fijnstof in de lucht) op de glasplaat en gaan ze na wat hiermee gebeurt.
  • Zij spuiten zuur (zure regen) op de glasplaat, meten de pH en bepalen ook de pH van het water in een erlenmeyer nadat de ‘zure regen’ door het zand in de trechter (bodem) is gefiltreerd.
  • Zij herhalen bovenstaand experiment maar mengen het zand in de trechter met krijt en ervaren leerlingen dat de ‘soort’ bodem verschil maakt voor de uitwerking van zure regen.
  • Tenslotte druppelen zij een beetje wasbenzine (aardolieproduct) op het zand in de trechter en gaan na waar de wasbenzine blijft

Met behulp van het uitvoeren van eenvoudige experimenten wordt in deze leeractiviteit ingegaan op de invloed van menselijke activiteiten op de waterkringloop en de gevolgen daarvan voor het milieu.

Leerlingen ervaren zij dat modellen weliswaar de werkelijkheid onvolledig weergeven maar ook dat deze een zinvol hulpmiddel in een leerproces kunnen zijn.

Deze leeractiviteit is gebaseerd op lesmateriaal van Joke van der Aalsvoort

Zie ook: Van Aalsvoort, J. (2003). De oceaan in een fluitketel. NVOX (9), 2003, 410-411

https://nl.wikipedia.org/wiki/Fijnstof

https://nl.wikipedia.org/wiki/Zure_regen

Suggesties voor vervolg

Leeractiviteit uit het boek ‘Water gewoon bijzonder’

  • LA 1.2 Eigenschappen van water
  • LA 2.1 Veilig en gezond drinkwater maken (Dubbelllaags filter)
  • LA 2.5 Een blauwe vlag voor ‘schoon’ zwemwater

Waterkringloop - hv123 – Wikiwijs Maken https://maken.wikiwijs.nl/52481/Waterkringloop___hv123#!page-1911195

Waterkringloop - v456 -Wikiwijs Maken https://maken.wikiwijs.nl/106303/Waterkringloop___v456#!page-3550702

Extra informatie

Artikelen uit het boek ‘Water gewoon bijzonder’

·Imme Benedict, ‘Atmosferische rivieren, de reis van regen’

·Leobert de Boer, ‘De oorsprong en verdeling van water op aarde’

·Bram Rosenbrand, ‘De bodem als spons; grondwater en klimaatverandering’

Leerling-en docentmateriaal

Het materiaal dat nodig is om de opdrachten uit te kunnen voeren, is in drie bijlagen bij dit artikel te vinden (zie hieronder). De afbeelding van de opstelling is ‘los’ te downloaden om op het digibord te kunnen projecteren.

1.4.1-De-oceaan-in-een-bekerglas-leerlingenblad-.docx 1.4.2-De-oceaan-in-een-bekerglas-antwoordenblad-.docx 1.4.3-afbeelding-van-de-opstelling.jpg
Leswerk